Passato Prossimo

İtalyancadaki Passato Prossimo- geçmiş zamanı ingilizcedeki 

Present Perfect ya da simple past tense e karşılık geliyor. Geçmişte olmuş ve bitmiş durumları-olayları anlatmak için kullanılıyor.

Örneğin: 

Ho appena chiamato. (Biraz önce aradım.)

Mi sono iscritto all'università quattro anni fa. (4 yıl önce üniversiteye girdim-kaydoldum.)
Questa mattina sono uscito presto. (Bu sabah erken ayrıldım.)

Geçmiş zamanda kullanılabilecek bazı zaman zarfları

İtalian	Türkçe	English
ieri	Dün	yesterday
ieri pomeriggio	Dün öğleden sonra	yesterday afternoon
ieri sera	dün gece	last night
il mese scorso	geçen ay	last month
l'altro giorno	başka gün	the other day
stamani	bu sabah	this morning
tre giorni fa	3 gün önce	three days ago

Nasıl Kullanılır?

Fiiller geçişli ve geçişsiz olarak ikiye ayrılır. Geçişli fiiller nesne alan fiillerdir. 

Örneğin Yemek yemek ( mangiata) fiili, geçişli bir fiildir. Çünkü nesne alır: Ne yemek?- sorusuna yemek yemek, tost yemek vs gibi cevapları içinde barındırır. 

Gitmek( andare) fiili Geçişsizdir çünkü nesne almaz: Ne gitmek? sorusuna cevap vermez. Genel olarak hareket ve durum bildiren fiiller geçişsiz fiillerdir. 

Geçişli fiilleri geçmiş zamanda çekerken,  Avere+ Fiilin  Participe Passato hali

örneğin  ben yedim demek için (io) HO MANGİATO ( mangiare nin P.Passato su).

sen yedin: (tu) HAI MANGIATO 

onlar yediler (loro) HANNO MANGIATO 

Geçişsiz fiilleri geçmiş zamanda çekerken, ESSERE+ Fiilin  Participe Passato hali

örneğin  ben gittim demek için (io) SONO ANDATO (andate fiilinin P.P su)

o gitti ( lui) E' ANDATO   ya da lei E' ANDATE

siz  gittiniz  (Voi) SIETE ANDATi    

biz gittik (noi) andati 

onlar gitti ( bir grup kadın için söyleniyor varsayalım:) loro sono ANDATE

Dikkat ederseniz, Essere ile çekilen geçişsiz fiiller, dişi-eril olarak ve çoğul tekil olarak değişime uğruyor. 

ANDATO - eril tekil   ANDATI -eril çoğul

ANDATE- dişil tekil    ANDATE - dişil çoğul 

Fiilleri geçişli geçişsiz olarak nasıl ayırdığımızı ve geçişlilerde AVERE, geçişsizlerde ESSERE aldığımızı öğrendiğimize göre, Fiillerin "participi passati"  halleri nasıl oluyor.

DÜZENLİ Fiiller için

-ARE yi atıp yerine -ATO

-ERE yi atip yerine  -UTO

-IRE yi atıp yerine   -ITO   getiririz

Örneğin 

Parlare ->Parlato : ho parlato

Credere->Creduto: hai creduto

Sentire ->Sentito:  hanno sentito

DÜZENZİZ Fiiller için:

accendere ()..............   avere  ..............   acceso
bere  ()          ..............   avere  ..............   bevuto
chiedere () ...........   avere  ..............   chiesto
chiudere  ()   .............   avere  ..............   chiuso
correggere () ............   avere  ..............   corretto
dare ()         .............   avere  .............    dato
rispondere ()..........    avere  ............    risposto
vivere ()    ...................avere/essere ......    vissuto
decidere () ...............    avere ............    deciso
scrivere ()    ...............    avere ............     scritto
leggere ()       ...............    avere ............     letto
fare ( )         ...............    avere  ...........     fatto
uscire ()      ...............     essere ..........     uscito
stare ( ) .......     essere .........      stato
rimanare () ..............     essere ..........      rimasto
essere ()      ..............      essere ..........     stato
perdere ()  .............      avere  ...........     perso/perduto
venire ()      .............       essere ..........     venuto
vedere ( ).....        avere  ..........     visto/veduto
offire ()    ................       avere  ..........     offerto
chiedere ()  .......       avere  .........      chiesto

Daha ayrıntılı bilgi için:

http://italian.about.com/library/fare/blfare146a.htm

ÖNEMLİ NOT: Dovere/VOLERE/POTERE gibi filliler  yanına mastar halinde fiil alır. Bu durumda bu fiillerin geçişli mi geçişsiz mi olduğu ( yani essere mi avere mi alacağı) ardından gelen fiil tarafından belirlenir.

örneğin:

Ho dovuto mangiare...

Sono dovuto andare ... gibi